Vergunningen en regels voor schuttingen in Nederland

Timo van Loon

Vergunningen en regels voor schuttingen in Nederland

Je leest dit artikel in 7 minuten

Je tuin is jouw eigen stukje buiten. Een plek om te ontspannen, te spelen of te genieten van de zon. Een schutting helpt om die plek af te bakenen en geeft je privacy. Maar voordat je enthousiast aan de slag gaat met het plaatsen van een nieuwe erfafscheiding, is het goed om even stil te staan bij de regels. In Nederland gelden namelijk specifieke wetten en voorschriften voor schuttingen. Het kennen van deze regels voorkomt problemen met de buren of de gemeente. Dit artikel gidst je door de wereld van vergunningen en regels voor schuttingen, zodat jij straks zorgeloos van je tuin geniet.

De basis: wanneer mag je een schutting vergunningsvrij plaatsen?

Goed nieuws: in veel gevallen heb je geen omgevingsvergunning nodig voor het plaatsen van een schutting. De wet biedt ruimte om zonder ingewikkelde procedures een erfafscheiding te realiseren. Dit geldt vooral voor schuttingen die voldoen aan bepaalde standaardafmetingen en plaatsingsregels.

De belangrijkste regels voor vergunningsvrij bouwen zijn:

  • Hoogte naast en achter het huis: Een schutting naast of achter jouw huis mag meestal maximaal 2 meter hoog zijn. Dit is de meest voorkomende hoogte en biedt voldoende privacy. Deze regel geldt vanaf 1 meter achter de voorgevelrooilijn (de lijn die evenwijdig loopt aan de weg waaraan je huis staat).
  • Hoogte vóór het huis: Voor de voorgevelrooilijn, dus in de voortuin, mag een erfafscheiding doorgaans niet hoger zijn dan 1 meter. Dit is om het straatbeeld open en overzichtelijk te houden.
  • Plaatsing: De schutting moet op jouw eigen grond staan of precies op de erfgrens. Als je de schutting exact op de grens met de buren plaatst, wordt het een gezamenlijk bezit (mandelig), mits je buren instemmen. Hierover later meer.
  • Materiaal: Meestal zijn er geen strikte regels voor het materiaal, zolang het er verzorgd uitziet en past binnen redelijke normen. Denk aan hout, composiet, beton of een groene haag.

Als jouw plannen binnen deze kaders vallen, kun je vaak direct aan de slag. Controleer voor de zekerheid altijd de specifieke regels van jouw gemeente, want soms gelden er lokale afwijkingen.

Situaties waarin je wel een omgevingsvergunning nodig hebt

Niet elke schutting valt onder de vergunningsvrije regeling. Er zijn specifieke situaties waarin je wél een omgevingsvergunning (vroeger bouwvergunning genoemd) moet aanvragen bij je gemeente. Dit is nodig als je plannen afwijken van de standaardregels.

Denk hierbij aan de volgende gevallen:

  • Hogere schutting: Wil je een schutting plaatsen die hoger is dan 2 meter (achter het huis) of hoger dan 1 meter (voor het huis)? Dan is een vergunning vrijwel altijd vereist. De gemeente beoordeelt dan of de hogere schutting past in de omgeving en geen overlast veroorzaakt.
  • Schutting in de voortuin boven 1 meter: Ook voor een schutting in de voortuin die hoger is dan 1 meter, heb je een vergunning nodig.
  • Monumentale panden of beschermd stads-/dorpsgezicht: Woon je in een monument of in een gebied dat is aangewezen als beschermd stads- of dorpsgezicht? Dan gelden er vaak strengere regels. Zelfs voor een standaard schutting heb je hier mogelijk een vergunning nodig. De gemeente wil het historische karakter van de omgeving beschermen.
  • Afwijkende plaatsing: Plaats je de schutting op een ongebruikelijke plek, bijvoorbeeld dicht bij een openbare weg of water? Informeer dan bij de gemeente of er specifieke regels of vergunningsplichten gelden.
  • Lokale verordeningen: Gemeenten kunnen in hun Algemene Plaatselijke Verordening (APV) of bestemmingsplan aanvullende regels opnemen. Het is daarom altijd verstandig de lokale regels te checken.

Het aanvragen van een omgevingsvergunning doe je via het Omgevingsloket (www.omgevingsloket.nl). Hier dien je jouw plannen in, inclusief tekeningen en specificaties. De gemeente beoordeelt je aanvraag en laat weten of je de vergunning krijgt.

De plek van de schutting: op de erfgrens of op eigen grond?

De exacte locatie van je schutting is cruciaal. Waar zet je hem neer? Er zijn grofweg twee opties: volledig op jouw eigen terrein of precies op de scheidslijn met het perceel van de buren, de zogenaamde erfgrens.

Schutting op eigen grond

Als je de schutting volledig op je eigen grond plaatst, zelfs al is het maar een paar centimeter van de erfgrens, ben jij de enige eigenaar. Dit betekent:

  • Je bepaalt zelf hoe de schutting eruitziet (binnen de wettelijke en gemeentelijke kaders).
  • Je draait zelf op voor alle kosten van aanschaf, plaatsing en onderhoud.
  • Je hebt geen toestemming nodig van de buren voor de bouw (maar overleg is wel zo netjes).
  • De buren mogen niets aan ‘jouw’ kant van de schutting bevestigen zonder jouw toestemming.

Het nadeel kan zijn dat je een klein strookje grond ‘verliest’ tussen de schutting en de daadwerkelijke erfgrens.

VIDEO: Hoe hoog mag een schutting zijn? Ontdek de regels hier!

Schutting op de erfgrens

Plaats je de schutting precies op de erfgrens? Dan wordt de schutting automatisch gemeenschappelijk eigendom van jou en je buren. Dit heet ‘mandeligheid’. Dit heeft gevolgen:

  • Je hebt vooraf toestemming nodig van je buren. Zonder hun akkoord mag je de schutting niet op de erfgrens bouwen. Leg de afspraken bij voorkeur schriftelijk vast.
  • De kosten voor aanschaf, plaatsing en onderhoud worden normaal gesproken gedeeld (50/50). Maak hier duidelijke afspraken over.
  • Beide buren zijn samen verantwoordelijk voor het onderhoud.
  • Beide buren mogen de schutting aan hun kant gebruiken, bijvoorbeeld om planten tegenaan te laten groeien of iets op te hangen (mits dit de schutting niet beschadigt).

Het is essentieel om precies te weten waar de erfgrens loopt. Bij twijfel kun je het Kadaster raadplegen of een landmeter inschakelen.

Goed overleg met de buren: essentieel voor een goede relatie

Of je de schutting nu op eigen grond of op de erfgrens plaatst, goed overleg met je buren is altijd aan te raden. Een schutting heeft immers direct invloed op hun tuin en woongenot. Open communicatie voorkomt misverstanden en mogelijke conflicten.

Tips voor goed overleg:

  • Informeer tijdig: Laat je buren ruim van tevoren weten wat je plannen zijn. Verras ze niet ineens met bouwwerkzaamheden.
  • Bespreek de wensen: Vraag naar hun mening over de hoogte, het materiaal en de uitstraling. Misschien hebben jullie wel dezelfde smaak of kun je een compromis vinden.
  • Leg afspraken vast: Zeker als je de schutting op de erfgrens plaatst en kosten deelt, is het verstandig om afspraken over type schutting, kostenverdeling en onderhoud schriftelijk vast te leggen.
  • Denk aan het Burenrecht: Het Burgerlijk Wetboek bevat regels over burenrecht. Hierin staat bijvoorbeeld dat je geen onredelijke hinder mag veroorzaken. Een extreem hoge of lelijke schutting kan als hinderlijk worden ervaren.

Een goed gesprek, eventueel onder het genot van een kop koffie, doet vaak wonderen. Het toont respect voor elkaar en legt de basis voor een prettige leefomgeving.

Specifieke situaties en lokale regels

Naast de algemene regels zijn er specifieke situaties en lokale voorschriften die van invloed zijn op het plaatsen van een schutting.

Verdere lectuur

Ga dieper in op Vergunningen en regels voor schuttingen in Nederland met deze informatieve selectie.

Speciale regels voor hoekwoningen

Woon je op een hoek? Dan grenst jouw tuin vaak direct aan de openbare weg of stoep. Hier gelden soms strengere regels, vooral voor de hoogte en plaatsing van schuttingen aan de zijkant die grenst aan de openbare ruimte. Dit is vaak om het verkeer voldoende zicht te bieden en het straatbeeld open te houden. De 1-meter-regel voor de voortuin kan hier ook van toepassing zijn op een deel van de zijtuin.

Monumenten en beschermde stads- of dorpsgezichten

Zoals eerder genoemd, gelden voor monumentale panden en beschermde gebieden vaak striktere eisen. De gemeente wil het unieke karakter van deze plekken behouden. Elke wijziging aan de buitenkant, inclusief een schutting, vereist meestal een vergunning. Ben je op zoek naar een goedkope schutting? Bekijk hier de budget schutting alternatieven. Informeer bij je gemeente naar de specifieke voorschriften en de procedure.

Invloed van het bestemmingsplan en welstand

Elke gemeente heeft een bestemmingsplan. Hierin staat vastgelegd wat er in een bepaald gebied wel en niet gebouwd mag worden. Soms bevat het bestemmingsplan specifieke regels voor erfafscheidingen. Daarnaast hebben veel gemeenten een welstandsnota. Deze nota beschrijft de eisen die gesteld worden aan het uiterlijk van bouwwerken, waaronder schuttingen. De welstandscommissie toetst of jouw plan past binnen de omgeving qua materiaal, kleur en vormgeving. Dit speelt vooral een rol bij vergunningsplichtige schuttingen.

Waar vind je de precieze regels voor jouw situatie?

De landelijke basisregels geven een goed startpunt, maar de details vind je lokaal. Jouw gemeente is de belangrijkste bron van informatie.

  • Website van de gemeente: Kijk op de website van jouw gemeente. Zoek naar informatie over ‘bouwen en verbouwen’, ‘erfafscheidingen’, ‘schuttingen’ of ‘omgevingsvergunning’. Vaak staan hier de lokale regels en beleidsdocumenten zoals de APV en de welstandsnota.
  • Omgevingsloket: Via het Omgevingsloket (www.omgevingsloket.nl) kun je een vergunningcheck doen. Door je adres en plannen in te voeren, zie je vaak direct of je een vergunning nodig hebt en welke regels van toepassing zijn. Je kunt hier ook direct een vergunning aanvragen.
  • Contact met de gemeente: Kom je er online niet uit? Neem dan contact op met de afdeling Bouwen en Wonen of Ruimtelijke Ordening van je gemeente. Zij kunnen je specifieke informatie geven over jouw situatie en perceel.

Neem de tijd om je goed te informeren. Het voorkomt dat je een schutting plaatst die later weer verwijderd moet worden.

Materiaalkeuze en uiterlijk: zijn er beperkingen?

Meestal mag je zelf kiezen welk materiaal je gebruikt voor je schutting: hout, composiet, beton, hekwerk met klimop, etc. Echter, als je een vergunning nodig hebt, kan de gemeente via de welstandsnota eisen stellen aan het uiterlijk en materiaalgebruik. De schutting moet passen bij de omgeving en het karakter van de wijk.

Denk ook na over duurzaamheid en onderhoud. Een houten schutting vraagt ander onderhoud dan een betonnen of kunststof variant. Voor de beste tips over het onderhouden van je houten schutting, lees je hier verder. Een groene haag is mooi, maar heeft tijd nodig om vol te groeien en vereist snoeiwerk.

Veelgestelde vragen over schutting regels

Hoe hoog mag een schutting zijn zonder vergunning?

Over het algemeen mag een schutting naast of achter je huis (achter de voorgevelrooilijn) maximaal 2 meter hoog zijn zonder vergunning. Vóór de voorgevelrooilijn (in de voortuin) is de maximale vergunningsvrije hoogte meestal 1 meter.

Heb ik toestemming van de buren nodig voor een schutting?

Als je de schutting volledig op je eigen grond plaatst, heb je formeel geen toestemming nodig. Het is echter wel sterk aan te raden om te overleggen. Plaats je de schutting precies op de erfgrens, dan is toestemming van de buren verplicht omdat het dan gezamenlijk eigendom wordt.

Wat als mijn buren het niet eens zijn met de schutting?

Probeer eerst in gesprek te gaan en een oplossing te vinden. Als je de schutting op eigen grond plaatst en binnen de wettelijke regels blijft, kunnen buren de plaatsing meestal niet tegenhouden, tenzij de schutting onredelijke hinder veroorzaakt. Kom je er samen niet uit, dan kun je buurtbemiddeling of juridisch advies overwegen.

Waar vind ik de exacte erfgrens?

De erfgrens staat geregistreerd bij het Kadaster. Je kunt online een kaart met de grenzen opvragen. Bij grote onduidelijkheid of discussie kan een landmeter de grens nauwkeurig inmeten.

Gelden er andere regels voor een groene haag?

Ja, voor heggen en hagen gelden soms andere regels dan voor ‘dode’ erfafscheidingen zoals schuttingen. Een haag mag vaak hoger zijn dan 2 meter, maar er gelden wel regels voor de afstand tot de erfgrens (meestal minimaal 50 cm), tenzij de buren toestemming geven om de haag op de erfgrens te planten.

Geef een reactie