Stel je voor: buiten is het guur en koud, maar binnen geniet je van een heerlijk warm huis. Je verwarming draait op volle toeren en verspreidt een behaaglijke gloed. Maar wat als je radiatoren borrelende geluiden maken, tikken of niet overal even warm worden? Vaak is de boosdoener lucht in het systeem of een te lage waterdruk. Gelukkig is dit iets wat je vaak eenvoudig zelf oplost. Het ontluchten van je radiatoren en het bijvullen van je CV-systeem klinkt misschien ingewikkeld, maar met een beetje geduld en de juiste stappen heb je het zo onder de knie. Dit artikel neemt je mee door het hele proces, stap voor stap, zodat jij straks weer zorgeloos geniet van een stil en efficiënt werkend verwarmingssysteem. Laten we samen zorgen voor die comfortabele warmte in jouw huis.
Waarom is radiator ontluchten en bijvullen nodig?
Voordat we de handen uit de mouwen steken, is het goed om te begrijpen waarom deze klusjes nodig zijn. Luchtbellen kunnen zich ophopen in je radiatoren. Lucht geleidt warmte veel slechter dan water. Hierdoor ontstaan koude plekken, meestal aan de bovenkant van de radiator. Ook zorgen luchtbellen voor vervelende geluiden, zoals geborrel of getik. Door te ontluchten, laat je deze lucht ontsnappen, zodat de radiator weer volledig gevuld is met warm water en optimaal presteert.
Het bijvullen van de CV-ketel is nodig als de waterdruk in het systeem te laag is. Een te lage druk zorgt ervoor dat het warme water niet goed door alle radiatoren circuleert, vooral niet op de hogere verdiepingen. Je verwarming werkt dan minder efficiënt en je huis wordt niet goed warm. Regelmatig de druk controleren en indien nodig bijvullen, is essentieel voor een goed werkende en energiezuinige verwarming.
Radiator ontluchten en bijvullen in 5 stappen
Met dit stappenplan helpen we je door het proces heen. Neem de tijd en volg de stappen nauwkeurig voor het beste resultaat.
Stap 1: De voorbereiding – rust en het juiste gereedschap
Een goede voorbereiding is het halve werk. Voordat je begint, verzamel je alles wat je nodig hebt. Zo voorkom je dat je straks heen en weer moet lopen.
- Ontluchtingssleutel: Dit is een speciaal sleuteltje dat past op het ontluchtingsventiel van je radiator. Je koopt het voor weinig geld bij de bouwmarkt.
- Doekje: Om eventueel lekkend water direct op te vangen.
- Opvangbakje of oude beker: Handig om het water dat vrijkomt tijdens het ontluchten in op te vangen.
- Vulslang: Voor het bijvullen van de CV-ketel. Zorg dat deze goed past op zowel de waterkraan als de vulkraan van je CV-installatie.
- Emmer: Handig om de vulslang in te leggen of water op te vangen.
- Handdoek: Voor het geval er wat water morst bij het loskoppelen van de vulslang.
Belangrijk: Zet je thermostaat laag en wacht tot de radiatoren en de CV-ketel zijn afgekoeld. Dit duurt meestal zo’n 15 tot 30 minuten. Waarom? Ten eerste voorkom je zo dat je je brandt aan heet water tijdens het ontluchten. Ten tweede verzamelt lucht zich het beste op het hoogste punt van de radiatoren als het water koud en stilstaand is. Zo verwijder je de lucht het meest effectief.
VIDEO: De radiator ontluchten doe je zo
Stap 2: Radiatoren ontluchten – laat de lucht ontsnappen
Nu de voorbereiding klaar is en het systeem is afgekoeld, begin je met het daadwerkelijke ontluchten. Het principe is simpel: je opent een klein ventieltje op de radiator om de opgehoopte lucht eruit te laten.
- Begin bij de laagst geplaatste radiator: Werk van beneden naar boven in huis. Lucht stijgt op, dus de meeste lucht verzamelt zich vaak in de hoogstgelegen radiatoren. Door beneden te beginnen, duw je eventuele lucht naar boven.
- Zoek het ontluchtingsventiel: Dit is meestal een klein, vierkant pinnetje aan de zijkant van de radiator, aan de bovenkant.
- Plaats het doekje en opvangbakje: Houd het doekje en het bakje onder het ventiel om eventueel water op te vangen.
- Draai het ventiel open: Gebruik de ontluchtingssleutel om het ventiel voorzichtig een klein stukje linksom (tegen de klok in) te draaien. Je hoort nu waarschijnlijk een sissend geluid. Dat is de lucht die ontsnapt.
- Wacht op het water: Houd het ventiel open totdat er een constante stroom water uitkomt. Zodra er geen lucht meer sist en er alleen water uitkomt, is de radiator ontlucht.
- Draai het ventiel dicht: Draai het ventiel weer rechtsom (met de klok mee) dicht. Draai het niet té strak aan, handvast is voldoende.
- Herhaal voor alle radiatoren: Loop alle radiatoren in huis langs, van beneden naar boven, en herhaal dit proces. Vergeet ook de designradiator in de badkamer of de handdoekradiator niet.
Het ontluchten van de verwarming is een precies werkje. Draai het ventiel niet te ver open en wees geduldig. Soms komt er direct water uit, dan zat er geen lucht in die specifieke radiator.
Nuttige bronnen
Verzamel diepgaande inzichten over Radiator ontluchten en bijvullen in 5 stappen met deze lijst van links.
Stap 3: Waterdruk controleren – is bijvullen nodig?
Na het ontluchten van de radiatoren is het cruciaal om de waterdruk van je CV-systeem te controleren. Door het ontsnappen van lucht (en soms een beetje water) daalt de druk namelijk.
- Zoek de manometer: Dit is de drukmeter op je CV-ketel. Het is meestal een rond metertje met een wijzer en een groen en rood gebied.
- Lees de druk af: De ideale waterdruk voor een CV-installatie ligt meestal tussen de 1,5 en 2,0 bar. Dit staat vaak aangegeven op de meter zelf of in de handleiding van je ketel.
- Beoordeel de situatie:
- Is de druk binnen de ideale marge (bijvoorbeeld 1,7 bar)? Dan hoef je waarschijnlijk niets te doen.
- Is de druk te laag (onder de 1,5 bar, soms zelfs onder de 1,0 bar)? Dan moet je het systeem bijvullen. Ga verder met stap 4.
- Is de druk te hoog (boven de 2,0 bar, zeker boven de 2,5 bar)? Dit komt minder vaak voor na ontluchten. Is de druk structureel te hoog, dan is er mogelijk een ander probleem en neem je best contact op met een installateur.
Een correcte waterdruk is essentieel voor een goede werking van je verwarming. Een te lage druk leidt tot verminderde warmteafgifte en kan zelfs storingen veroorzaken.
Stap 4: CV-ketel bijvullen – breng de druk op peil
Als de druk te laag is, vul je het systeem bij met water. Dit doe je via de vulkraan, die meestal in de buurt van de CV-ketel zit.
- Sluit de vulslang aan op de waterkraan: Zoek een koudwaterkraan in de buurt van de ketel (vaak in de bijkeuken, garage of op zolder). Sluit één uiteinde van de vulslang hierop aan.
- Vul de slang met water: Houd het andere uiteinde van de slang boven een emmer. Draai de waterkraan voorzichtig open totdat de slang helemaal gevuld is met water en er geen luchtbellen meer uitkomen. Draai de kraan dan weer dicht. Dit voorkomt dat je extra lucht in het CV-systeem brengt.
- Sluit de slang aan op de vulkraan: Zoek de vulkraan van je CV-installatie. Dit is vaak een aparte kraan met een slangtule, in de buurt van de ketel. Sluit hier het vrije uiteinde van de (gevulde) vulslang op aan. Zorg dat beide uiteinden goed vastzitten.
- Open de waterkraan: Draai eerst de waterkraan volledig open.
- Open de vulkraan: Draai nu langzaam de vulkraan van de CV-installatie open. Je hoort water het systeem instromen en ziet de druk op de manometer stijgen.
- Houd de manometer in de gaten: Laat het systeem vullen totdat de druk de gewenste waarde heeft bereikt (bijvoorbeeld 1,8 bar). Ga niet te hoog, blijf ruim onder de 2,0 bar.
- Sluit eerst de vulkraan: Draai de vulkraan van de CV-installatie weer dicht zodra de juiste druk is bereikt.
- Sluit daarna de waterkraan: Draai nu de waterkraan dicht.
- Koppel de slang los: Leg een handdoek of emmer klaar. Koppel eerst de slang los van de vulkraan (hier kan nog water uitkomen) en daarna van de waterkraan. Laat de slang leeglopen in de emmer.
Het bijvullen van de cv is een taak die nauwkeurigheid vraagt. Controleer altijd dubbel of je de kranen in de juiste volgorde sluit.
Stap 5: Systeem controleren – de laatste check
Je hebt de radiatoren ontlucht en de druk is weer op peil. Nu is het tijd voor de laatste controle.
- Zet de thermostaat weer hoger: Schakel de verwarming in en laat het systeem opwarmen.
- Controleer de radiatoren: Voel na een tijdje of alle radiatoren nu gelijkmatig warm worden, ook aan de bovenkant.
- Luister goed: Zijn de borrelende of tikkende geluiden verdwenen? Een stille radiator is een goed teken.
- Check de druk opnieuw: Nadat het systeem even gedraaid heeft en het water is opgewarmd, controleer je de druk op de manometer nogmaals. Deze mag iets gestegen zijn door het opwarmen, maar moet binnen de veilige marges blijven. Het kan ook zijn dat de druk juist weer iets gedaald is, omdat eventuele achtergebleven luchtbellen nu in het water zijn opgelost of zich naar een hoger punt hebben verplaatst.
- Eventueel herhalen: Merk je na deze controle nog steeds koude plekken of hoor je geluiden? Of is de druk weer te laag gezakt? Dan herhaal je het ontluchtingsproces (Stap 2) nogmaals, beginnend bij de laagstgelegen radiator. Controleer daarna opnieuw de druk (Stap 3) en vul eventueel bij (Stap 4). Soms is een tweede ronde nodig om alle lucht uit het systeem te krijgen.
Door deze stappen te volgen, zorg je ervoor dat jouw verwarmingssysteem weer optimaal functioneert. Je geniet van een comfortabel warm huis, zonder storende geluiden, en je verwarming werkt efficiënter, wat ook nog eens goed is voor je energierekening.
Veelgestelde vragen over radiator ontluchten en bijvullen
Hoe vaak moet ik mijn radiator ontluchten?
Het is een goed idee om je radiatoren minimaal één keer per jaar te ontluchten, bij voorkeur aan het begin van het stookseizoen (in de herfst). Ontlucht ze ook tussendoor als je merkt dat radiatoren niet goed warm worden of als je borrelende geluiden hoort.
Wat als ik geen ontluchtingssleutel heb?
Een ontluchtingssleutel is specifiek ontworpen voor het ventiel en is de veiligste optie. Je koopt ze voor een paar euro bij elke bouwmarkt. In noodgevallen past soms een platte schroevendraaier of een kleine tang, maar wees extreem voorzichtig om het ventiel niet te beschadigen.
Moet de CV-ketel echt uit tijdens het ontluchten?
Ja, dat is sterk aan te raden. Als de pomp van de ketel draait, circuleert het water en de lucht door het systeem, waardoor het ontluchten minder effectief is. Bovendien kan het water heet zijn, wat risico op brandwonden geeft. Zet de thermostaat laag en wacht tot de radiatoren koel zijn.
De waterdruk daalt steeds weer na het bijvullen, wat nu?
Als de druk snel of regelmatig daalt na het bijvullen, heb je mogelijk een lekkage ergens in het systeem (leidingen, koppelingen, radiator, expansievat of de ketel zelf). Controleer zichtbare delen op vochtplekken. Kun je niets vinden? Dan is het verstandig om een professionele installateur in te schakelen om het probleem op te sporen en te verhelpen.
Welke radiator moet ik eerst ontluchten?
Begin altijd met de radiator die zich op het laagste punt in je huis bevindt. Werk vervolgens systematisch naar boven, en eindig met de hoogstgelegen radiator (vaak op zolder of de bovenste verdieping). Zo zorg je dat de lucht effectief naar boven wordt gedreven en uit het systeem verdwijnt.
