Zo egaliseer je de grond vóór het plaatsen van een schutting

Je droomt van een prachtige nieuwe schutting. Een schutting die zorgt voor privacy, veiligheid en een mooie afscheiding van je tuin. Voordat je de palen de grond in slaat en de schermen plaatst, is er een cruciale stap die vaak over het hoofd wordt gezien: het egaliseren van de grond. Een vlakke ondergrond is de basis voor een stevige, rechte en duurzame schutting. Het zorgt ervoor dat je schutting er niet alleen professioneel uitziet, maar ook jarenlang meegaat zonder te verzakken of scheef te trekken. Laten we samen ontdekken hoe je deze belangrijke voorbereiding aanpakt.

Waarom is een vlakke ondergrond zo belangrijk?

Je vraagt je misschien af waarom die paar centimeter verschil in hoogte zoveel uitmaakt. Het antwoord is eenvoudiger dan je denkt. Een egale basis biedt verschillende voordelen:

• Stabiliteit: Een schutting op ongelijke grond staat minder stabiel. De palen krijgen ongelijke druk, wat kan leiden tot wiebelen en uiteindelijk verzakken, zeker bij harde wind of na een flinke regenbui.
• Levensduur: Ongelijke belasting verkort de levensduur van je schutting. Palen die scheef staan of onder spanning komen, rotten sneller of breken eerder.
• Uiterlijk: Een schutting die de lijn van een ongelijke ondergrond volgt, ziet er slordig uit. De bovenkant loopt niet mooi recht en de panelen sluiten mogelijk niet goed aan op de grond of op elkaar. Een kaarsrechte bovenlijn geeft juist een strakke en verzorgde uitstraling.
• Installatiegemak: Het plaatsen van de schuttingpanelen gaat veel eenvoudiger op een vlakke ondergrond. De palen staan waterpas en op gelijke hoogte, waardoor de schermen perfect passen en je niet hoeft te improviseren.
• Voorkomen van kieren: Op een egale ondergrond sluiten de schuttingdelen beter aan op de grond. Dit voorkomt lelijke kieren waar onkruid doorheen groeit of kleine huisdieren doorheen glippen.

Kortom, de tijd en moeite die je investeert in het egaliseren van de grond, verdien je dubbel en dwars terug in de vorm van een mooiere, stevigere en duurzamere schutting waar je jarenlang plezier van hebt.

Goede voorbereiding is het halve werk

Voordat je daadwerkelijk met de spade in de grond gaat, is een goede voorbereiding essentieel. Dit bespaart je tijd en voorkomt problemen tijdens het egaliseren zelf.

Bepaal de exacte lijn van je schutting

Waar komt de schutting precies te staan? Markeer de lijn nauwkeurig met piketpaaltjes en een gespannen touw. Sla de paaltjes op de hoeken en eventueel om de paar meter langs de lijn. Span het touw strak tussen de paaltjes. Dit touw dient straks als referentiepunt voor de hoogte en de lijn van de te egaliseren strook.

VIDEO: Hoe u een hek op oneffen terrein bouwt

Check de regels in jouw gemeente

Voordat je begint, is het verstandig om na te gaan of er specifieke regels gelden in jouw woonplaats, bijvoorbeeld in Amsterdam, Rotterdam of een kleinere gemeente. Soms zijn er beperkingen aan de hoogte van een schutting of de plaatsing ten opzichte van de erfgrens. Een snelle check bij de gemeente voorkomt mogelijke problemen achteraf. Informeer ook of je een vergunning nodig hebt voor het plaatsen van de schutting.

Verzamel je gereedschap en materialen

Zorg dat je alles bij de hand hebt voordat je begint. Niets is zo vervelend als halverwege het werk moeten stoppen omdat je iets mist. Denk aan:

• Spade of schep
• Hark
• Kruiwagen
• Waterpas (een lange is handig) of een laserwaterpas
• Meetlint of rolmaat
• Piketpaaltjes en metselkoord (draad)
• Handstamper of trilplaat (afhankelijk van de grootte van het project)
• Werkhandschoenen
• Eventueel extra tuinaarde, zand of grind om lage delen op te vullen

Aanvullende informatie

We hebben enkele topbronnen over Zo egaliseer je de grond vóór het plaatsen van een schutting voor je op een rijtje gezet.

• Hoe moet u een tuin egaliseren?

Maak het werkgebied vrij

Nu is het tijd om de strook grond waar de schutting komt volledig vrij te maken. Verwijder alle obstakels:

• Gras en onkruid: Steek graszoden weg en verwijder onkruid met wortel en al.
• Planten en struiken: Graaf eventuele planten of struiken die in de weg staan uit. Misschien kun je ze elders in de tuin een nieuw plekje geven.
• Wortels: Verwijder dikke boomwortels die de plaatsing van de palen kunnen hinderen.
• Stenen en puin: Haal alle losse stenen, puinresten en ander afval weg.

Een schoon en obstakelvrij werkgebied maakt het egaliseren een stuk eenvoudiger en nauwkeuriger.

De grond egaliseren: stap voor stap

Met een goede voorbereiding achter de rug, is het tijd voor het echte werk: de grond vlak maken. Dit vraagt om wat geduld en nauwkeurigheid, maar het resultaat is het waard.

De situatie inschatten: hoe ongelijk is de grond?

Loop langs de gemarkeerde lijn met je waterpas. Leg de waterpas op de grond op verschillende plekken om een beeld te krijgen van de hoogteverschillen. Waar zitten de hoogste punten en waar de laagste? Gebruik het gespannen touw als referentie. Meet op verschillende punten de afstand van het touw tot de grond. Dit geeft je een duidelijk beeld van de omvang van het werk. Overweeg bodembedekkers voor minder tuinwerk als alternatief voor het egaliseren van de grond.

De juiste methode kiezen

Afhankelijk van de situatie zijn er twee basismethoden:

1. Hoge delen afgraven: Als er vooral enkele hoge bulten zijn, graaf je de overtollige grond weg tot je op het gewenste niveau bent. Dit is vaak de beste methode als je de schutting niet hoger wilt laten beginnen dan het omliggende maaiveld.
2. Lage delen opvullen: Als er vooral kuilen en lage plekken zijn, vul je deze op met extra grond, zand of een mengsel daarvan. Zorg ervoor dat het materiaal goed aansluit bij de bestaande grond.

Meestal is een combinatie van beide methoden nodig: je graaft de hoogste punten af en gebruikt die grond (indien geschikt) om de laagste punten op te vullen.

Aan de slag: stap voor stap egaliseren

Nu ga je de grond daadwerkelijk vlak maken. Werk systematisch langs de lijn van de toekomstige schutting.

• Niveau bepalen met draad: Zorg dat het gespannen touw tussen de piketpaaltjes perfect waterpas hangt. Gebruik je waterpas om dit te controleren en pas de hoogte van het touw op de paaltjes aan waar nodig. Dit touw is nu je gids voor de juiste hoogte.
• Grond weghalen: Gebruik de spade om grond weg te steken op de plekken die te hoog zijn. Werk vanaf het hoogste punt naar beneden. Controleer regelmatig met je meetlint de afstand van de grond tot het gespannen touw. Hark de losgemaakte grond weg of verzamel deze in de kruiwagen voor later gebruik.
• Grond toevoegen: Vul de kuilen en lage delen op. Gebruik hiervoor de afgegraven grond (als deze van goede kwaliteit is) of voer nieuwe grond of zand aan. Breng het materiaal in lagen aan van maximaal 5-10 cm en stamp elke laag goed aan voordat je de volgende toevoegt. Zo voorkom je dat de grond later nog inklinkt.
• Harken en verfijnen: Hark de geëgaliseerde strook glad. Gebruik de achterkant van de hark om kleine oneffenheden weg te werken. Controleer voortdurend met de waterpas of de grond mooi vlak ligt. Kijk niet alleen in de lengterichting van de schutting, maar ook in de breedte.
• Aanstampen is cruciaal: Een vlakke, maar losse ondergrond is niet voldoende. De grond moet stevig zijn om de schuttingpalen goed te kunnen dragen en verzakking te voorkomen. Stamp de hele strook grond goed aan. Gebruik een handstamper voor kleinere oppervlakken of huur een trilplaat voor grotere projecten. Een goed aangestampte basis is essentieel voor een stabiele schutting.

Omgaan met grotere hoogteverschillen

Soms is het hoogteverschil in je tuin te groot om simpelweg te egaliseren. Wat doe je als je te maken hebt met een hellende tuin?

• Terrasseren: Je kunt kleine muurtjes of verhogingen aanbrengen om het hoogteverschil in treden op te vangen. De schutting plaats je dan op de verschillende niveaus.
• Verspringende schutting: Laat de schuttingpanelen verspringen. Hierbij plaats je de panelen steeds iets hoger of lager, waardoor de bovenkant van de schutting de helling volgt in nette stappen. De onderkant sluit dan niet overal aan op de grond, wat je kunt opvangen met een opzetplank onderaan of door de ruimte op te vullen.
• Schuin geplaatste panelen: Sommige schuttingen (vooral maatwerk) kun je schuin laten lopen, parallel aan de helling. Dit vraagt wel om meer precisie bij het plaatsen.

Overleg bij grote hoogteverschillen eventueel met een professional om de beste oplossing voor jouw situatie te vinden.

Tips voor een perfect resultaat

Met deze extra tips zorg je voor een vlekkeloze uitvoering:

Overweeg je een nieuwe schutting maar schrik je van de kosten? Bekijk hier goedkope alternatieven voor een schutting en bespaar op je tuinafscheiding.

Werk bij goed weer

Probeer de grond te egaliseren als deze niet te nat en niet te droog is. Kletsnatte kleigrond is zwaar en lastig te bewerken. Kurkdroge zandgrond is moeilijk vast te stampen. Licht vochtige grond laat zich het prettigst verwerken.

Controleer, controleer, controleer

Blijf tijdens het hele proces de hoogte en vlakheid controleren met je waterpas en meetlint ten opzichte van het gespannen touw. Het is makkelijker om kleine aanpassingen te doen terwijl je bezig bent, dan achteraf grote correcties uit te voeren.

Houd rekening met de grondsoort

Kleigrond klinkt na verloop van tijd meer in dan zandgrond. Houd hier rekening mee bij het bepalen van de uiteindelijke hoogte. Zandgrond draineert beter, maar heeft soms wat extra organisch materiaal (compost) nodig voor stabiliteit.

Denk aan waterafvoer

Zorg ervoor dat de geëgaliseerde strook iets afloopt, weg van de schuttingpalen, vooral als je direct tegen een terras of bestrating aanwerkt. Dit voorkomt dat regenwater zich ophoopt rond de palen, wat houtrot kan versnellen.

De laatste controle voor je begint met plaatsen

Als de hele strook grond waar de schutting komt mooi vlak, waterpas en goed aangestampt is, ben je klaar voor de volgende stap. Loop nog een laatste keer langs de lijn. Voelt de grond overal even stevig aan? Liggen er geen losse stenen of wortels meer? Is de lijn nog steeds correct gemarkeerd? Als alles in orde is, kun je met een gerust hart beginnen aan het plaatsen van de schuttingpalen. Jouw zorgvuldige voorbereiding legt nu letterlijk de basis voor een prachtig en duurzaam eindresultaat.

Veelgestelde vragen over grond egaliseren voor een schutting

Moet ik de grond altijd egaliseren voor een schutting?

Ja, in principe wel. Zelfs kleine oneffenheden kunnen al zorgen voor een minder stabiele of scheve schutting. Alleen als de ondergrond van nature al perfect vlak en stevig is, zou je deze stap kunnen overslaan, maar controle is altijd aan te raden.

Hoe breed moet ik de strook grond egaliseren?

Maak de strook iets breder dan de schuttingpalen zelf, bijvoorbeeld 30-40 cm breed. Dit geeft je voldoende werkruimte en zorgt voor een stabiele basis rondom de palen.

Welk materiaal is het beste om lage delen op te vullen?

Je kunt de afgegraven grond hergebruiken als deze van goede kwaliteit is. Anders is tuinaarde of een mengsel van tuinaarde en zand een goede optie. Gebruik bij voorkeur geen puur zand direct onder de palen, tenzij je beton gebruikt, omdat dit minder stabiel kan zijn dan vaste grond. Voor de laag direct onder de schuttingplanken kan schoon zand of grind wel helpen tegen opspattend vuil en onkruid.

Kan ik ook alleen de plekken waar de palen komen egaliseren?

Dat kan, maar het is beter om de hele strook te egaliseren. Dit zorgt voor een gelijkmatige ondersteuning van de eventuele onderplanken of schermen die dicht bij de grond komen en voorkomt dat water zich ophoopt op ongelijke delen tussen de palen.

Heb ik een trilplaat nodig?

Voor kleine projecten of als je alleen lichte oneffenheden corrigeert, volstaat een handstamper. Bij grotere hoogteverschillen, het opvullen van diepere kuilen of als je een zeer stabiele basis wilt, is het huren van een trilplaat aan te raden voor een optimale verdichting van de grond.