Hoe kies je de juiste boormachine voor jouw klus?

Het kiezen van de juiste boormachine voelt soms als een zoektocht. Er zijn zoveel soorten, merken en specificaties. Toch is het vinden van de perfecte match voor jouw klussen eenvoudiger dan je denkt. Het juiste gereedschap maakt je werk niet alleen makkelijker, maar ook leuker en het resultaat mooier. Sta je op het punt om een boormachine aan te schaffen of wil je jouw oude vervangen? Deze gids helpt je stap voor stap de boormachine te vinden die echt bij jou past.

Waarom de juiste boormachine kiezen belangrijk is

Je vraagt je misschien af waarom het zo belangrijk is om de juiste boormachine te kiezen. Een boormachine is toch een boormachine? Niet helemaal. Het gebruik van het verkeerde type boormachine leidt tot frustratie. Gaten die niet diep genoeg zijn, schroeven die dol draaien, of een machine die oververhit raakt. In het ergste geval beschadig je het materiaal waarin je werkt of zelfs de boormachine zelf. Met de juiste machine werk je efficiënter, veiliger en bereik je een professioneel resultaat. Het bespaart je tijd, moeite en uiteindelijk ook geld, omdat je gereedschap langer meegaat en je klussen in één keer goed gaan.

Welke soorten boormachines zijn er?

Voordat je een keuze maakt, is het goed om te weten welke hoofdsoorten boormachines er bestaan. Elk type heeft zijn eigen kracht en specialiteit.

De accuboormachine

Dit is waarschijnlijk de meest bekende en veelzijdige boormachine voor thuisgebruik. De accuboormachine werkt op een oplaadbare batterij (accu), wat je enorme bewegingsvrijheid geeft. Geen gedoe met snoeren die in de weg zitten of te kort zijn. Ideaal voor de meeste klussen in en om het huis: gaten boren in hout, metaal, kunststof en gipsplaten, en natuurlijk schroeven in- en uitdraaien. De kracht van een accuboormachine herken je vaak aan het voltage (V) van de accu. Hoe hoger het voltage, hoe meer kracht de machine levert. Zoek je een veelzijdige accuboormachine voor algemeen gebruik? Dan is een 18V model vaak een uitstekende keuze.

VIDEO: Hoe kies ik de juiste boormachine?

De klopboormachine

Ga je regelmatig boren in hardere materialen zoals baksteen of tegels? Dan biedt een klopboormachine uitkomst. Naast de draaiende beweging maakt deze machine ook een kloppende beweging (vandaar de naam ‘klopboor’). Deze hamerende tikjes helpen de boor om door steenachtig materiaal heen te breken. Veel klopboormachines werken op netstroom (met een snoer), wat zorgt voor constante kracht. Er zijn ook krachtige accu-klopboormachines beschikbaar. De klopfunctie zet je meestal eenvoudig aan of uit, zodat je de machine ook als gewone boormachine gebruikt voor hout of metaal. Een klopboormachine is een goede optie als je een krachtige boormachine voor steen zoekt, maar niet regelmatig in zeer hard beton hoeft te boren.

De boorhamer

Voor het zware werk, zoals boren in beton of gewapend beton, heb je een boorhamer nodig. Een boorhamer werkt anders dan een klopboormachine. Hij gebruikt een pneumatisch (luchtgedreven) hamermechanisme dat veel krachtiger is. Hierdoor boor je met relatief weinig moeite grote gaten in de hardste steensoorten. Boorhamers hebben vaak een speciale boorkop, de SDS-plus of SDS-max kop, waar speciale boren en beitels in passen. Met een beitel maak je van de boorhamer zelfs een lichte sloophamer, handig voor het weghakken van tegels of het maken van sleuven. Een boorhamer voor beton is essentieel voor grote renovaties of bouwwerkzaamheden.

Must-reads

Voor een uitgebreide blik op Hoe kies je de juiste boormachine voor jouw klus?, raadpleeg deze geselecteerde bronnen.

• Hoe kies je de juiste boormachine voor jouw klus

De kolomboormachine

Voor precisiewerk is de kolomboormachine de beste keuze. Dit is een stationaire machine waarbij de boor recht naar beneden beweegt. Je klemt het werkstuk vast op de werktafel en laat de boor gecontroleerd zakken met een hendel. Dit garandeert perfect rechte gaten op exact de gewenste diepte. Ideaal voor houtbewerking, metaalbewerking of wanneer je veel identieke gaten moet boren. Een kolomboormachine voor de werkplaats is een waardevolle toevoeging voor de serieuze doe-het-zelver of professional die nauwkeurigheid hoog in het vaandel heeft staan.

De schroefboormachine

Hoewel veel accuboormachines ook uitstekend schroeven, bestaat er ook de specifieke schroefboormachine of accuschroevendraaier. Deze zijn vaak lichter en compacter dan een gemiddelde accuboormachine en zijn primair ontworpen voor het snel en efficiënt indraaien van schroeven. Denk aan het monteren van meubels (zoals die van een bekend Zweeds merk) of het ophangen van planken. Ze hebben vaak een lager toerental en een preciezer instelbaar koppel (draaikracht) om te voorkomen dat je schroeven te diep indraait of beschadigt. Zoek je een lichte machine specifiek voor schroefwerk? Dan is een compacte schroefboormachine ideaal.

Bepaal jouw klus: wat ga je doen?

De belangrijkste vraag die je jezelf stelt bij het kiezen van een boormachine is: waarvoor ga ik hem hoofdzakelijk gebruiken? Jouw projecten bepalen welk type machine en welke specificaties je nodig hebt.

Lichte klussen in en om het huis

Denk aan het ophangen van een schilderij, het monteren van een kast, het vastzetten van een trapleuning of het boren van kleine gaatjes in hout of gips. Voor deze taken volstaat een lichte tot middelzware accuboormachine (bijvoorbeeld 12V of 18V) of een compacte schroefboormachine. Bewegingsvrijheid en gebruiksgemak zijn hierbij belangrijk. Een accuboormachine kopen voor basisklussen is een goede start voor elke doe-het-zelver.

Boren in hardere materialen

Moet je regelmatig gaten boren in muren van baksteen, cellenbeton of tegels? Bijvoorbeeld voor het ophangen van zware planken, een tv-beugel of buitenverlichting. Dan is een klopboormachine (met snoer of een krachtige accu-klopboor) de aangewezen keuze. De klopfunctie helpt je door het hardere materiaal heen zonder dat je extreem veel druk hoeft te zetten. Let op de specificaties voor de maximale boordiameter in steen.

Zwaar werk en beton

Staan er grote renovatieprojecten op de planning? Moet je door betonnen muren of vloeren boren? Of wil je misschien sleuven frezen of tegels verwijderen? Dan ontkom je niet aan een boorhamer. De kracht van het pneumatische mechanisme is onmisbaar voor deze zware taken. Kies een boorhamer met SDS-aansluiting voor optimale krachtoverbrenging en gebruiksgemak bij het wisselen van boren of beitels.

Precisiewerk en herhaling

Ben je een fervent houtbewerker, modelbouwer of werk je vaak met metaal waarbij nauwkeurigheid cruciaal is? Dan is een kolomboormachine een investering die zichzelf terugbetaalt. Perfect haakse gaten, controle over de boordiepte en het eenvoudig maken van series gaten zijn de grote voordelen. Voor dit soort precisiewerk is een vaste opstelling onmisbaar.

Belangrijke specificaties om op te letten

Naast het type boormachine zijn er diverse specificaties die je keuze beïnvloeden. Deze details bepalen hoe de machine presteert en hoe prettig hij werkt.

Accu of snoer?

De keuze tussen een boormachine met accu of snoer hangt af van jouw behoeften.
* Accu: Biedt maximale bewegingsvrijheid. Ideaal voor klussen op verschillende plekken of waar geen stopcontact in de buurt is. Let op de accuspanning (Volt, V) voor de kracht en de capaciteit (Ampère-uur, Ah) voor de werktijd. Een hoger voltage betekent meer kracht, een hogere Ah-waarde betekent langer werken op één lading. Veel merken bieden een accuplatform: één type accu past op meerdere gereedschappen (boormachine, zaag, schuurmachine, etc.). Dit bespaart geld en ruimte. De voordelen van een accuboormachine zijn duidelijk: flexibiliteit en gemak.
* Snoer: Levert constante, ononderbroken kracht. Je bent nooit afhankelijk van een opgeladen accu. Vaak zijn machines met snoer voor dezelfde prijs krachtiger dan accumodellen. Ideaal voor langdurige klussen op één plek of voor werkzaamheden die veel vermogen vragen, zoals continu boren in harde materialen. Een boormachine met snoer is vaak krachtiger voor het zwaardere werk.

Vermogen en koppel

Het vermogen geeft aan hoeveel kracht de motor levert. Bij accumachines kijk je naar het voltage (V), bij machines met snoer naar het opgenomen vermogen (Watt, W). Een hoger getal betekent over het algemeen meer kracht. Minstens zo belangrijk is het koppel (uitgedrukt in Newtonmeter, Nm). Koppel is de draaikracht van de machine. Een hoog koppel is essentieel voor het indraaien van grote of lange schroeven, vooral in hard hout. Veel boormachines hebben een instelbaar koppel, zodat je de kracht precies afstemt op de schroef en het materiaal. Het juiste koppel instellen op je boormachine voorkomt schade.

Snelheden en slipkoppeling

De meeste boormachines hebben een variabele snelheid die je regelt met de schakelaar. Hoe harder je knijpt, hoe sneller hij draait. Daarnaast hebben veel (accu)boormachines twee mechanische versnellingen:
* Stand 1: Laag toerental, hoog koppel. Ideaal voor schroeven.
* Stand 2: Hoog toerental, laag koppel. Ideaal voor boren.
Een hoog toerental is fijn voor snel boren in zachte materialen, terwijl een laag toerental met veel kracht nodig is voor schroeven. De slipkoppeling (vaak een draairing achter de boorkop) is cruciaal bij schroefwerk. Je stelt hiermee het maximale koppel in. Zodra dit koppel bereikt is, ‘slipt’ de koppeling en stopt de machine met draaien, ook al houd je de schakelaar ingedrukt. Dit voorkomt dat je schroeven te diep draait, de schroefkop beschadigt of het materiaal splijt. Het afstellen van de slipkoppeling op je boormachine is een kleine moeite met groot resultaat.

De boorkop

De boorkop is het onderdeel waar je de boor of het bitje in vastzet. De meeste moderne boormachines hebben een snelspanboorkop. Deze draai je met de hand vast en los, zonder extra gereedschap. Let op de maximale diameter die de boorkop aankan (meestal 10 mm of 13 mm). Een 13 mm boorkop is gangbaar voor de meeste allround boormachines. Boorhamers gebruiken vaak een SDS-boorkop (SDS-plus of SDS-max). Dit systeem klemt de boor of beitel steviger vast en zorgt voor een betere overdracht van de slagkracht. Boren wisselen gaat hiermee ook razendsnel. De uitleg van een SDS boorkop laat zien dat dit systeem superieur is voor zwaar werk.

Extra functies en ergonomie

Let ook op de details die het werken prettiger maken:
* LED-werklampje: Verlicht de werkplek, handig op donkere plekken.
* Riemclip: Om de machine even aan je broekriem te hangen.
* Koolborstelloze motor: Deze moderne motoren zijn efficiënter, krachtiger, compacter en gaan langer mee dan traditionele motoren met koolborstels. Ze zijn vaak wel iets duurder. De voordelen van een koolborstelloze boormachine wegen vaak op tegen de meerprijs.
* Gewicht en balans: Houd de machine eens vast. Voelt hij prettig in de hand? Is het gewicht goed verdeeld? Een te zware of slecht gebalanceerde machine leidt sneller tot vermoeidheid. Een lichte boormachine is fijn voor langdurig gebruik of werken boven je hoofd.
* Handgreep: Een ergonomische handgreep met softgrip verhoogt het comfort. Overigens, naast het werken met een goede boormachine, is het vervangen van bijvoorbeeld deurbeslag ook een klus die je zelf kunt doen, lees meer over deurbeslag en scharnieren vervangen met deze doe-het-zelf tips.

Tips voor het maken van je keuze

Het kiezen van de juiste boormachine komt neer op het afwegen van je behoeften en de specificaties van de machine. Hier zijn nog enkele praktische tips:

• Denk na over toekomstige projecten. Koop niet te krap. Misschien heb je nu alleen een lichte accuboor nodig, maar plan je volgend jaar een verbouwing?
• Houd de boormachine vast in de winkel als dat kan. Voel het gewicht, de balans en hoe de handgreep aanvoelt.
• Lees beoordelingen van andere gebruikers. Hun praktijkervaringen geven vaak waardevolle inzichten.
• Overweeg een accusysteem als je van plan bent meer accugereedschap van hetzelfde merk aan te schaffen. Dit scheelt in de kosten voor losse accu’s en laders.
• Begin liever met een degelijke allround machine dan met een heel goedkoop model dat snel tekortschiet. Goed gereedschap is het halve werk!

Veelgestelde vragen over het kiezen van een boormachine

Wat is het verschil tussen een klopboormachine en een boorhamer?

Een klopboormachine gebruikt een mechanisch systeem voor een snelle, lichte klopbeweging, geschikt voor baksteen en zachtere steensoorten. Een boorhamer gebruikt een pneumatisch systeem voor een langzamere, maar veel krachtigere slag, ideaal voor hard beton.

Hoeveel volt heb ik nodig voor een accuboormachine?

Voor lichte schroefklussen en boren in zachte materialen is 12V vaak voldoende. Een 18V machine is een uitstekende allrounder voor de meeste doe-het-zelfklussen. Voor zwaarder werk bestaan er machines met een nog hoger voltage (bv. 36V of meer).

Wat betekent koppel (Nm) bij een boormachine?

Koppel (Newtonmeter) staat voor de draaikracht van de machine. Hoe hoger het koppel, hoe meer kracht de machine heeft om schroeven in (hard) materiaal te draaien of grote gaten te boren met lage snelheid.

Is een koolborstelloze motor beter?

Ja, over het algemeen wel. Koolborstelloze motoren zijn efficiënter (meer kracht en langere werktijd per acculading), hebben een langere levensduur omdat er geen slijtende koolborstels zijn, en zijn vaak compacter en lichter. Welk gereedschap je als startende klusser nodig hebt om te profiteren van deze motoren lees je in deze gereedschapslijst voor beginners. Ze zijn meestal wel duurder in aanschaf.

Kan ik met een gewone accuboor in steen boren?

In zeer zachte steensoorten of voor een enkel klein gaatje lukt het soms. Voor regelmatig boren in baksteen of hardere steen is een (accu)boormachine met klopfunctie (klopboormachine) echter sterk aanbevolen. Het gaat veel sneller, makkelijker en is beter voor je machine.